HELP JE BREIN DE CRISIS DOOR
Vlucht niet in routine en zet je brein aan het werk
En opeens zit je thuis. Om te werken, de kinderen op te vangen, gezond te blijven. Omdat er een onzichtbare crisis is. Wat doet dat met ons brein?
Ons brein schiet in een soort survival mode. Het is overmand door alles wat er in korte tijd is gebeurd. Het lukt onze hersenen niet om alle input te ordenen. Informatie overload. Eigenlijk wil ons brein maar één ding: terug naar hoe het was. Terug naar onze vertrouwde routine van vóór Covid-19. Want die werkte zo lekker.
Kunnen we ons brein in deze tijden van crisis helpen? Zeker. Door het uit de survival-stand te halen. Als je weet hoe je hersenen werken, is dat niet eens zo moeilijk. In deze mini-cursus ‘breinverzorging’ leg ik uit hoe je dit in vier stappen voor elkaar krijgt.
Geen tijd? Dan geef ik nu alvast de belangrijkste conclusie: vlucht niet in routine, maar zet je hersenen aan het werk!
Stap 1. Bedenk een doel
Om in actie te komen heeft ons brein een doel nodig. Een zinvol doel vinden betekent meestal: kiezen. Kies uit alle verschillende doelen en taken datgene wat je het belangrijkst vindt. Daar heb je overzicht over alle relevante informatie voor nodig. Alleen met overzicht kun je een weloverwogen beslissing nemen.
Beslissingen nemen gaat het beste in een stemming die je als Kalmte kunt omschrijven. Of ‘zen’ of ‘zelfkalmering’. Even niets aan je hoofd en niemand om je heen. Alsof je rustig op de bank zit, lekker alleen, dat moment vlak voordat je in slaap dommelt.
Stap 2. Maak een plan
Heb je jezelf een doel gesteld, dan kun gaan bedenken hoe je dit wilt bereiken. Welke concrete stappen en deelstappen zijn er nodig? Je zult algemene doelen en taken moeten indelen, logische werkprocessen bedenken en nog niet bereikte doelen en taken tijdelijk parkeren. Waar mogelijk wijs je een geschikte tijdstip aan je taken toe.
Dit plannen gaat het beste in de stemming Nuchterheid. Het gevoel dat je hebt als je een verre reis plant. Kaart erbij, bezienswaardigheden uitzoeken, musea en stranden selecteren: je verzamelt alle ingrediënten en maakt een plan voor je vakantie. Zoek dit gevoel op, het helpt je om een top-plan te maken.
Stap 3. Stick to your plan
In de analytische fase, als je alle noodzakelijke stappen en maatregelen plant, ben je in een verstandelijke en objectieve stemming. Om je plan uit te voeren, schakel je over naar en estemming waarin je echt gemotiveerd raakt. Dit is een spannende fase, geef je er aan over en ga vol voor je plan.
Hoe enthousiaster je bent, hoe kleiner de kans dat je opgeeft of vast komt te zitten. Raak niet verstrikt in deelplannen. Hou je aan je ‘grote’ plan, hou je doel voor ogen. Blijf gefocust en vastbesloten, ook wanneer het tegenzit. Dat hoort er gewoon bij.
Stap 4. Leer van je fouten
Welk plan je ook uitvoert, je stuit altijd op onvoorziene problemen. Deze worden gesignaleerd door een hersengebied dat sterk probleemgericht is. Daar schuilt een gevaar in: het gevoel van opwinding en motivatie uit voorgaande fase kan omslaan in scepsis, boosheid of teleurstelling. Een negatieve gevoel waardoor je je op fouten en mislukking richt.
De positieve keerzijde is dat dit hersensysteem snel details analyseert, tegenstrijdigheden in je plan opspoort en stappen kan zetten om het probleem op te lossen. Het is alleen de truc om weer over te schakelen naar het zen-gevoel uit de eerste stap. Stop met probleem-denken, reflecteer opnieuw op je op doelen en plannen en stel ze waar nodig bij.
Een blik in je brein
Wat ik hierboven omschrijf is in feite het standaardproces voor ‘leren’ en cruciaal voor onze persoonlijke ontwikkeling. Stel dat je ín je brein zou kunnen kijken, dan zie je dat elke stap schakelt tussen je linker- en rechterhersenhelft.
In tijden van routine opereert ons brein automatisch in de gebieden drie en vier. In tijden van crisis kunnen we ons brein helpen door terug te gaan naar de stappen één en twee. Zo doorbreek je routinematig denken en handelen.
Emotioneel welzijn
Als je beter weet hoe je hersenen functioneren, kan je beter omgaan met veranderende omstandigheden. Dat maakt je effectiever, levert meer succes op en is ook nog eens goed voor je emotionele welzijn. In deze korte video kan je zien hoe onze hersensystemen werken.
In mijn volgende blogs neem ik je mee in een stap-voor-stap benadering voor het activeren van je brein. Volgende keer: doelen stellen, hoe doe je dat?
Hou vol!
Roeland Weebers
