BURN-OUT: VOORKOMEN IS BETER DAN GENEZEN!
De tien meest voorkomende oorzaken van een Burn-out
Burn-out is te vergelijken met een boom die het contact met zijn wortels is kwijtgeraakt. Zonder die verbinding met zijn ‘roots’ onthoudt de boom zichzelf van voeding en verliest ook het contact met zijn kern. Hij is niet meer verankerd in de bodem. Als deze situatie maar lang genoeg aanhoudt, dreigt de boom op een gegeven moment om te vallen.
Als burn-outcoach begeleid ik mensen uit de zakelijke dienstverlening , de zorg en het onderwijs die kampen met burn-outverschijnselen. In bovengenoemde sectoren heeft 14-21% van de medewerkers last van burn-outverschijnselen (CBS 2014)!
Wat maakt nu dat de een wel en de ander niet burn-out raakt?
- De individuele belastbaarheid is per persoon verschillend, de een kan meer stress aan en er beter mee omgaan dan de ander.
- In bepaalde beroepen en sectoren is de kans groter om burn-out te raken dan in andere. Een arts, docent of een manager in een
- commerciële omgeving raakt eerder overbelast dan iemand die werkzaam is in de landbouw.
Een werkklimaat waar een hoge werkdruk is en hoge eisen worden gesteld leidt vaker tot overbelasting en burn-out.
Wat is kenmerkend voor iemand die burn-outverschijnselen ontwikkelt?
- Zeer hoge doelen stellen. Het is een manier om mogelijke kritiek van de omgeving te voorkomen. Als je maar alles goed doet, kan niemand kritiek op je hebben. Het is een vermijdingsstrategie. Het kan ook te maken hebben met onbewust ondermijnende overtuigingen over jezelf. Bijvoorbeeld: ‘ik kan het niet’. Dat is vervolgens dé reden om heel erg je best te doen om maar te bewijzen dat je het wel kunt.
- Niet luisteren naar je lichaam. Niet zeuren, maar doorgaan. Sterk zijn. Je voelt je misschien wat vermoeider de laatste maanden, geïrriteerder, last van je nek, hoofdpijn of buikklachten en slaapt slechter. Allemaal signalen die kunnen wijzen op overbelasting maar je neemt ze niet serieus.
- Niet stilstaan bij je eigen behoeftes. Je bent sterk gericht op de buitenwereld. Onbewust ben je op zoek naar erkenning van die ander. Wat je zelf graag wil, wat jouw eigen behoeftes en verlangens zijn, daar kom je niet aan toe, als je het al weet. Je bent zelf niet of onvoldoende in beeld. Door de werkdruk neem je geen pauzes, gun je jezelf amper tijd om te eten en je werkt vaak langer door. En sociale contacten en sporten skip je als eerste.
- Geen of onvoldoende grenzen stellen. Je pakt alles aan wat op je pad komt en bent flexibel inzetbaar. Collega’s zullen je weten te vinden en droppen met alle liefde hun ‘shit’ over jouw schutting. Nee zeggen is geen optie want wat zal die ander daar wel niet van vinden?!
- Je bent heel loyaal aan anderen (en vooral niet aan jezelf) en de organisatie. Je staat altijd klaar voor anderen. Ook al stellen ze je teleur.
- Je voelt je verantwoordelijk. Voor hoe de ander zich voelt, voor zaken die niet goed lopen binnen het team, de organisatie enz. Ook al valt het buiten je rol.
- Je bent heel kritisch naar jezelf: het is nooit goed genoeg, het kan en moet beter. Eigenlijk ben je nooit tevreden.
- Als het mis gaat, ligt het aan jou. De eerste reflex is dat je een fout hebt gemaakt, het is jouw schuld dat de zaken niet goed lopen.
- Je ontkent dat je een probleem hebt. Met jou gaat het goed. Hup, niet zeuren, doorgaan. Niks aan de hand. Het komt wel weer goed. Bagatelliseren is vaak een tweede natuur.
- Je zoekt geen hulp. Je moet het in het leven allemaal zelf kunnen. Met mij is toch niets aan de hand, ik heb geen hulp nodig.
Herken je jezelf in een of meerdere punten?! Dat is overigens niet altijd makkelijk, want veel van bovengenoemde patronen verlopen bijna automatisch. En daarom ben je je er vaak niet bewust van.
Het overbelast raken is vaak ook een heel geleidelijk proces. De Pawlik stresstest geeft een indicatie hoe het met je stressniveau is gesteld. Als jouw score aangeeft dat je in de gevarenzone zit, kun je vrijblijvend contact opnemen met Cees Stegenga via cstegenga@pawliknl.storyofams.dev. Ook telefonisch is Cees bereikbaar voor persoonlijk advies tel: 0653154961. Want voorkomen is beter dan genezen, toch?!
